|
duik mee in heden en verleden
OUDE STELPLAATSEN IN HENEGOUWEN
Quaregnon
|
30 JAAR NA DE OPBRAAK Spoorlijn 106 van Clabecq naar Ecaussinnes 
|
|
Vestigia
VERGETEN SPOREN
BRUGGEN & VIADUCTEN
STEUNMUREN
OUDE STATIONSGEBOUWEN
SEINHUIZEN
GOEDERENLOODSEN
OUDE KANALEN
|
...en een ruimer overzicht
OP STAP... langs oude (buurt)spoorwegtracés
zie 'Langs OUDE TRACÉS', maar ook:
VOORMALIGE BUURTSPOORWEGLIJNEN
zie de rubriek 'BUURTSPOOR' maar ook:
|
VERLATEN SPOORWEGTUNNELS
zie 'Oude TUNNELS' en 'SPOORWEGSITES', en ook:
PER SPOOR DE GRENS OVER
OVER DE GRENZEN
|
Tussenstand |
Af en toe, doorgaans om de maand, soms langer, maken we een balans op van de voorbije weken,
en krijg je weleens een glimp van wat je binnenkort mag verwachten. Wil je daar meer over weten? Lees dan onze 'tussenstand' van 7 november 2019 |
Logboek |
|
5-12-2019 1-12-2019 23-11-2019 20-11-2019 15-11-2019 7-11-2019 1-11-2019 25-10-2019 15-10-2019 10-10-2019 1-10-2019 25-9-2019 21-9-2019 16-9-2019 8-9-2019 1-9-2019 1-8-2019 5-7-2019 1-7-2019 25-6-2019 20-6-2019 14-6-2019 10-6-2019 4-6-2019 1-6-2019 30-5-2019 25-5-2019 20-5-2019 16-5-2019 13-5-2019 11-5-2019 6-5-2019 4-5-2019 1-5-2019 25-4-2019 22-4-2019 17-4-2019 16-4-2019 14-4-2019 7-4-2019 3-4-2019 1-4-2019 31-3-2019 26-3-2019 21-3-2019 18-3-2019 15-3-2019 14-3-2019 12-3-2019 8-3-2019 6-3-2019 5-3-2019 1-3-2019 1-3-2019 27-2-2019 22-2-2019 19-2-2019 13-2-2019 10-2-2019 4-2-2019 2-2-2019 1-2-2019 28-1-2019 26-1-2019 24-1-2019 18, 20 & 22-1-2019 16-1-2019 13-1-2019 10-1-2019 10-1-2019 5-1-2019 2-1-2019 30-12-2018 26-12-2018 22-12-2018 18-12-2018 16-12-2018 14-12-2018 11-12-2018 7-12-2018 4-12-2018 2-12-2018 1-12-2018 30-11-2018 28-11-2018 26-11-2018 24-11-2018 22-11-2018 19-11-2018 14-11-2018 11-11-2018 10-11-2018 8-11-2018 6-11-2018 5-11-2018 1-11-2018 1-11-2018 28-10-2018 26-10-2018 25-10-2018 22-10-2018 21-10-2018 20-10-2018 18-10-2018 17-10-2018 15-10-2018 12-10-2018 10-10-2018 8-10-2018 7-10-2018 3-10-2018 1-10-2018 1-10-2018 30-9-2018 28-9-2018 24-9-2018 20-9-2018 16-9-2018 12-9-2018 11-9-2018 9-9-2018 7-9-2018 1-9-2018 25-8-2018 20-8-2018 13-8-2018 8-8-2018 6-8-2018 1-8-2018 1-8-2018 26-7-2018 20-7-2018 16-7-2018 14-7-2018 9-7-2018 |
Op de voormalige lijn 106 is het station van OISQUERCQ al lang verdwenen, de hele site verlaten en totaal onherkenbaar. Geen twee zonder drie. Na die van Appelterre en Gent-Rabot herdenken we de rolbarelen op een van de kortste spoorlijnen van het toenmalige NMBS-net, tussen Zichem en Scherpenheuvel - onze foto van de maand DECEMBER. Voor de verandering gaan we eens naar de Kempen, waar van de oude buurtspoorwegstelplaats In Mol bitter weinig overblijft. Dertig jaar geleden viel definitief het doek over spoorlijn 106 Clabecq-Ecaussinnes doorheen de vallei van de Sennette. We starten het dossier over deze schilderachtige spoorlijn met enkele beelden van de behoorlijk hallucinante opbraak ervan. Wij vervolgen onze verkenningstocht langs de oude buurtspoorwegstelplaatsen in Henegouwen, vandaag in de Borinage, met de voormalige stelplaats Quaregnon. Tevergeefs gezocht naar het in oktober aangekondigde "vierde" tracé bij Pont-à-Celles (Sud) en La Chaussée? Hier is het dan, eindelijk: de vergeten industrielijn van Courcelles (Fosses) naar La Chaussée. Op deze 1 november keren we terug naar Fauquez, zowat een halve eeuw geleden, op de sindsdien verdwenen schilderachtige spoorlijn 106 langs de Sennette, voor onze foto van de maand NOVEMBER. ...en daarna met de nu verlaten NMVB-stelplaats van Frasnes-lez-Buissenal (-lez-Anvaing), nog steeds in Henegouwen. We blijven nog een tijdje in Henegouwen, nu met de voormalige NMVB-stelplaats Nalinnes, thans busdepot van de TEC. Het merkwaardige lot van het sluitstuk van lijn 122*, van Pont-à-Celles (Sud) naar Luttre, dat later een onderdeel werd van de rond de tweede wereldoorlog omgelegde lijn 119. Na Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk trekken we voor deze foto van de maand OKTOBER naar Thalfang in Duitsland. ...en verder naar Pont-à-Celles (Sud), in afwachting van meer. Al vele maanden op de wachtlijst, en nu is het eindelijk zover. Vandaag het eerste deel (tot Trazegnies Nord) van de in 1934 verdwenen spoorlijn 122* van Trazegnies naar Luttre. Een tweede bezoek aan de site van de voormalige stelplaats Soignies bracht ons enkele nieuwe en betere beelden. Eindelijk een nieuw hoofdstuk in ons dossier over de grensoverschrijdende spoorlijnen vanuit België, ditmaal nog maar eens richting Frankrijk: van Menen naar Halluin. Voor onze foto van de maand SEPTEMBER springen we even over het Kanaal, zolang dit nog zonder problemen mogelijk is, met een glimp van een van de meest performante spoorlijnen van het Verenigd Koninkrijk, of toch wat daar thans van overblijft. Voor deze derde zomermaand - hopelijk zonder verzengende hittegolven - zoeken we de koelte op in de Pyreneeën, niet ver van Andorra en de Spaanse grens, op zowat 2000 m hoogte, met onze foto van de de maand AUGUSTUS. Door een samenloop van omstandigheden, met daarbovenop het zomerreces en de hittegolven, vonden we het beter om - voor het eerst in bijna 7 jaar - de pauzeknop in te drukken, voor een tijdje toch. Meer hierover? Zie onze 'tussenstand' van 29 juli. Het viaduct van Cayrelets in zuidelijk Frankrijk op een hete zomerdag in juli 1975 - onze foto van de maand JULI. Uit elkaar gereten door het chaotische wegverkeer: de voormalige stelplaats Malonne. Onder deze zwoele zomerzon zoeken we wat verkoeling in januari 2017, bij het oude buurtspoorwegstation van Grez-Doiceau. Het gewezen militair spoor bij Geel wordt uit de vergetelheid gehaald, zij het als (niet geasfalteerd) fiets-en wandelpad. Werd het viaduct van Wiesenbach (Sankt Vith) al dan niet ingekort? Zo ja, hoe en wanneer? Het 'scheve' tunnelportaal van Berzilliers en de ingebedde tunnel van Meiz tussen Stavelot/Masta en Malmedy, als voorlopige afsluiters van het hoofdstuk over de voormalige grensovergang naar Duitsland. Een spookstation op de drukke spoorlijn tussen Brussel-Noord en Schuman? Zie onze foto van de maand JUNI. Precies één eeuw geleden lag de grens met Duitsland nog ergens tussen Stavelot en Malmédy, en was dit pas in 1914 geopende baanvak van lijn 45 dan ook een grenslijn - maar niet voor lang meer. Minder bekend maar toch de moeite waard - het deels gerestaureerde buurtspoorwegviaduct over de Semois te Chassepierre. Ons eindrapport over de oude stelplaatsen in LIMBURG - niet bepaald de meest verwende provincie qua (buurt)spoorwegen - met een post mortem over de in 2008 volledig afgebroken stelplaats Tongeren. Meer toelichting en ook meer en duidelijker foto's van de verschillende spoorwegtracés in de driehoek van Gouvy. De site van Bohan - geen nieuw bezoek, dat doen we misschien later, maar wel een herwerkte pagina met tal van nieuwe foto's. Niettegenstaande de verdwijning van twee zijlijnen oogt Landen dankzij hun laatste eindjes nog steeds als een belangrijk spoorwegknooppunt. Geen twee zonder drie, dus nog steeds in de Borinage - wij waren je nog wat duidelijker beelden schuldig van de oude mijn in het bos bij Baudour, voor ons meteen de gelegenheid om deze intrigerende site na zoveel jaren nog eens te bezoeken. En wij die eerst dachten dat die stelplaats verdwenen was. Niet dus, in de Borinage ligt nog steeds de stelplaats Saint-Ghislain. Gelijk hebben we op het oude kanaal Blaton-Pommeroeul een eind verderop eindelijk sluis nr.1 bereikt. En nu? Uit de tijd dat de naoorlogse Vennbahn er in Sourbrodt nog vrij intact uitzag, met het unieke seinportiek aan de zuidkant van het station - onze foto van de maand MEI, en meer daarover op onze pagina uitsluitend gewijd aan de Vennbahn. Piéton 9 jaar later, waar het laatste eindje van spoorlijn 110 meer en meer verdwijnt onder de oprukkende plantengroei. Over Gouvy-SanktVith blijven nog heel wat vraagtekens over en zijn we dus nog niet uitgepraat - vandaag de 'bunker' van Beho. Nog intact in 2008, later helaas gedeeltelijk verminkt - de voormalige buurtspoorwegstelplaats Veurne. Ooit aangelegd voor steenkooltransport van de Borinage naar de Schelde: het verlaten kanaal van Blaton naar Pommeroeul. Vlakbij het kanaal in Neerpelt liggen zomaar vier spoorwegtracés mooi naast elkaar, waarvan slechts één nog in bedrijf is. ...en dus maken we meteen de link tussen de lijn naar nergens en de vergeten brug bij Gouvy. Een spoorlijn zonder eindpunt? Die bestaat wel degelijk. Waar precies? Dat verneem je binnenkort. Een mijnwerkerstreintje op de schilderachtige industrielijn naar de laatste kolenmijn van le Centre - onze foto van de maand april. Wat heeft deze raadselachtige constructie met verdwenen spoorwegtracés te maken? Terwijl de spoorexploitatie al tijdens de jongste oorlog werd gestaakt, dient de stelplaats Florenville nu nog steeds als busdepot. De overbrugging van de 'Haie de Bellain' bij Gouvy, of toch de resten ervan naast de voormalige lijn 163 uit Bastogne. Nodebais, een van de 12 buurtspoorwegstations zonder stelplaats van de toenmalige 'groep Leuven' van de NMVB. Een kapotte brug op een onmogelijke plek vlakbij een oude spoorbedding, een late herinnering aan 1944-45. Een waarachtige spookhalte, uitsluitend aangelegd voor de al lang gesloten en intussen gesloopte kolenmijn van Tertre. Van buurtspoorwegstation tot tuincentrum - de oude stelplaats Wihogne. Het had wat voeten in de aarde, maar na een nieuwe verkenning ter plaatse waren we dan toch in staat het (voorlopige) sluitstuk van dit behoorlijk zware dossier af te werken, met het vertakkingscomplex van Sankt Vith. Meer uitleg over de oude zinkfabriek van Rotem langs de spoorlijn naar Maaseik in 1982 - onze foto van de maand maart. Een oude waterkraan voor stoomloks naast een grauwe strook asfalt is alles wat overblijft van het grensstation Losheimergraben. Onze foto van de maand maart staat er, maar op de tekst met wat meer uitleg is het nog even wachten. Een bescheiden grensoverschrijdende zijlijn met een bewogen geschiedenis: van Losheimergraben naar Losheim (D). Een vergeten stukje kanaal bij Oisquercq, in afwachting van een meer omstandig dossier over het kanaal Brussel-Charleroi. De stelplaats Tienen, ooit het kloppend hart van het suikerbietennet aldaar, is thans erkend als monument. Nog eens naar de Vogezen? Maar dan wel in volle zomerseizoen, op zoek naar de merkwaardige tunnel onder de Col des Croix. Landelijk 'stilleven' op een stilgelegde spoorlijn - verrassende relicten in Noorderwijk-Morkhoven, tussen Herentals en Aarschot. Echt geen pretje om vanuit Trazegnies het oude spoorwegtracé naar Courcelles te willen volgen... Met enkele (al dan niet verdwenen) kunstwerken erbij komen we stilaan in zicht van het eindpunt Sankt Vith. Ooit was het toeristische La Roche-en-Ardenne enkel bereikbaar per buurtspoor, waarvan de stelplaats er vandaag nog staat. Ruim 40 jaar geleden was het goederenstation Gent-Rabot al op sterven na dood - onze foto van de maand februari 2019. Zonder die tip hadden we het nooit geweten van dat spoor op die vergeten brug bij Trieu-à-Vallée (Houdeng-Goegnies). Even voorbij de Franse grens, het voormalige knoopstation Liart, tot voor kort nog een spookstation, al een halve eeuw lang. Eindelijk terug naar het 'Pays Noir', met het nu compleet verdwenen spoorwegknooppunt Trazegnies. Bij een herschikking van (een deel van) ons fotoarchief kwamen we nog enkele onuitgegeven beelden tegen over het eerste spoorwegtracé door het bos van Senzeille en de aansluitende tunnel. Tijd dus voor een grondige update... We keren even terug naar Chassart, waar toch meer aan de hand is dan zomaar een verlaten brug van de buurtspoorwegen. Dan toch een viaduct die naam waard! Onze tocht naar Sankt Vith brengt ons bij dat van Weisten, en dan verder naar Crombach. Per toeval ontdekt en amper zichtbaar: de oude overweg van de Grande Marie (Seneffe) op lijn 141 is er vandaag nog steeds! En het stopt maar niet, zeker niet in de Lorraine, nu daar ook de spoordienst van Sarreguemines naar SarreUnion werd opgeheven. Nee, de provincie Antwerpen zijn we niet vergeten! Vandaag de stelplaats Heist-op-den-Berg. De ingang tot Dante's Inferno is het nog niet, al scheelt het niet veel - onze foto van de maand januari 2019, met wat vertraging. Van het indrukwekkende viaduct van Braunlauf, opgeblazen en daarna bedolven onder een hoge berm, blijft niets meer over. Binnenkort het vervolg van 'Gouvy-Sankt Vith' - in afwachting even een voorsmaakje: de 'brug' van Oudler. Zoveel vind je er niet meer in Vlaanderen, maar het vergeten spoor tussen Waregem en St-Eloois-Vijve loont wel de moeite. Het buurtspoorwegstation Jemeppe-sur-Meuse, destijds vlak naast het inmiddels verdwenen spoorwegstation van de Nord-Belge. Opnieuw een lijnsluiting in landelijk Frankrijk, en alweer in Lotharingen (Grand-Est), ditmaal tussen Epinal en St-Dié. Gouvy-Sankt Vith - van het voormalige grensstation Beho over de oude rijksgrens naar het (ex-)grensdorp Maldingen. We hebben er meer dan één jaar zitten op wachten, en daarvoor zelfs nog véél langer, maar nu is het er toch van gekomen - de heropening van het station Chaudfontaine, intussen alweer drie maand geleden. Deze keer is het ons dan toch gelukt de oude stelplaats van Thuillies te bezoeken, of toch wat ervan overblijft... Op 4 december, dag van de H.Barbara, patrones van de mijnwerkers, bieden wij je enkele beelden van de oude steenkoolmijn van Tertre, korte tijd voor deze volledig werd afgebroken. Doorheen het nu open landschap met mooie vergezichten trekken we verder langs het strategische spoorwegtracé naar Sankt Vith, waarop verschillende kunstwerken ontbreken, tot het verdwenen station Beho. Poperinge in 2004, toen het allerlaatste station voor het laden van suikerbieten - onze foto van de maand december. Een nieuwe hoofding om de zesde verjaardag van Railations toch enige luister te geven. Meer hierover in onze 'tussenstand'. Zoek niet. Het mooie buurtspoorwegstation van Vossem werd ruim een kwarteeuw geleden zonder meer afgebroken. Uit onze doos zomerherinneringen: het verlaten stationnetje Noirétable in de Franse regio Auvergne-Rhône-Alpes Terug naar de vallei van de Vesdre, met de tunnel van Ensival - in afwachting van meer... We volgen nu het oude spoorwegtracé richting Beho (en verder naar Sankt Vith) doorheen een dicht bebost gebied. Aan het gloednieuwe station Ougrée ligt de ruim een halve eeuw geleden opgedoekte terminus van de tram uit Liège er nog steeds. In het station Neufvilles-Etat vormen waterpomp en stationsgebouw één geheel - een unicum bij de voormalige buurtspoorwegen. Wat kunnen we op deze gedenkwaardige 11 november beter doen dan verder te werken aan ons dossier over het honderd jaar oude strategische spoorwegtracé naar Sankt Vith? Nog even terug naar Clabecq voor een laatste bezoekje aan het spookstation aldaar. Vandaag starten we vanuit Gouvy met een eerste verkenning van de vergeten strategische spoorlijn naar Sankt Vith. We blijven bij het vervoer van suikerbieten, met de voormalige stelplaats Forville, in het hart van de Naamse leemstreek. Tweede luik van het toekomstige (?) Luikse expressnet, het heropende station Ougrée. De herfst is het suikerbietenseizoen bij uitstek. Een halve eeuw geleden werd daarvoor in Wavre nog een heuse stoomtram gebruikt - meteen onze historische foto van de maand november. Mogelijk zien we dezer dagen overal spoken, maar het nooit gebruikte kanaal van Pommeroeul naar Hensies is er wel zo een. Een leegstaand station met dichtgetimmerde ramen... Hoort dat misschien ook bij deze tijd van het jaar? Van ons krijg je er alvast één voorgeschoteld, het spookstation Clabecq. Alweer zo'n vergeten stukje spoorlijn, ditmaal echter op een ontoegankelijke plek, vlakbij de dorpsrand van Oisquercq. Binnenkort verneem je meer over dit reusachtige kanaal dat nooit echt in gebruik kwam. Nu nog door de derde tunnel, dwars door de Schassrots, waarna het grensstation Schimpach-Wampach in zicht komt. Naar een regionaal expressnet voor Liège/Luik? Toch een eerste aanzet hiertoe, met de heropening van het station Seraing. Geen buurtspoorwegstelplaats in Melreux, wel een typisch stationsgebouw dat vandaag nog steeds rechtstaat. Het noodlot van een regionale spoorlijn in een dunbevolkte regio zoals de Morvan - Manlay (Bourgogne). In de Haut-Pays, de verste uithoek van de Borinage, is de stelplaats Roisin nu een busdepot. Op deze mooie herfstdag verpozen wij even aan het voormalige station van Schleif, in de vallei van de Wiltz (L). Op weg naar het voormalige station Schimpach-Wampach wandelen we door de tunnel bij Rengelsburen. Nog zo'n eindje, ditmaal van lijn 18 in Neerpelt, richting Houthalen en Genk. Overhespen, een van de weinige Vlaams-Brabantse (alleenstaande) buurtspoorwegstations van de voormalige 'Groep Leuven'. Wij geloofden onze ogen niet: 'het staat er nog!' Maar hoe? Het unieke wrak in de stelplaats bij Leuven blijft alvast verder roesten... Op onze wandeling op de oude spoorzate in de vallei van de Wiltz (L) komen we even voorbij Schleif aan de volgende tunnel. Nu al de vierde halte, in enkele jaren tijd, die in het Antwerpse wordt opgegeven - wat is daar toch aan de hand? Vijftien jaar geleden liep er nog een spoorlijn door de vallei van de Warchenne - onze foto van de maand oktober. Een voorsmaakje van de nakende herfstkleuren met de oude tunnels in de vallei van de Wiltz - vandaag de tunnel van Winseler (L) Nu al vroege sneeuw na zo'n hete zomer? Welnee, gewoon de stelplaats Merelbeke begin vorige winter (2017). Het laatste eindje van lijn 163 naar Sankt-Vith, toch nog zo'n 2 km lang, ligt er blijkbaar ongebruikt bij. Ze waren niet talrijk, maar ze waren er ook: de landelijke stationnetjes bij de buurtspoorwegen, zoals dat van Les Forges. Alweer een onvoltooid kanaal, ditmaal in het noordwesten van het land - het Leopoldkanaal Feuquières-Fressenneville, de zoveelste sluiting in landelijk Frankrijk - het houdt maar niet op. Of is hier nog enige hoop gewettigd? De gapende muil van de duivel? Of gewoon een oude spoorwegtunnel vlakbij Gérardmer, op de flank van de Vogezen? Het inmiddels afgebroken bouwval van Villiers-St-Georges (F), en als toemaatje de indrukwekkende goederenloods van Ronse. Ergens op het Waals-Brabantse platteland, de voormalige buurtspoorwegstelplaats Sart-Risbart. Ondertussen gaan we verder op zoek naar de laatste eindjes, en komen we terecht in Landen. Spoorweg- en/of industriële archeologie in 1975, op de grens tussen Brabant en Henegouwen - onze foto van de maand september. Via de voormalige 'Chemin de Fer d'Anzin' de Franse grens over - van Péruwelz naar Vieux-Condé Een eindje hier, een stukje kopspoor daar... Sommige spoorlijnen weigeren helemaal te verdwijnen, zoals hier in Tournai/Doornik. Al eens met eigen ogen gezien hoe extreem de ‘tabula rasa’ wel kan zijn? Spoor dan eens tot Ronse. Schokeffect gegarandeerd. Koekelare, ooit een buurtspoorwegstelplaats, daarna een halve eeuw lang busgarage - een site vol herinneringen. Een wat mysterieuze zijarm van het kanaal Brussel-Charleroi brengt ons terug in de begindagen van deze waterweg. Kennismaking met het vandaag nog steeds bediende station van het stadje Péruwelz, in westelijk Henegouwen. Zomerse koelte aan de tunnel van Entrevaux, in de Provence, op een warme dag in augustus 1976 - onze foto van de maand. Vlak naast een hypermoderne voetbaltempel, het verlaten Kolenspoor met het desolate station Waterschei. Geen vrolijke toestand vandaag, achter het stationsgebouw van het voormalige spoorwegknooppunt Hermeskeil (D). Ooit was dit een buurtspoorwegstelplaats, vandaag een busdepot - ONOZ We nemen even een kijkje in de Achterhoek, februari 2004, waar sindsdien blijkbaar niet zo heel veel veranderd is. Zomertijd, kusttijd... wie herinnert zich nog het 'oude' station Koksijde? En dus gaan we heel even zo'n 10 jaar terug in de tijd. |
Nog meer terug in de tijd? Zie onderaan de Welkompagina