|
duik mee in heden en verleden
een van de laatste in Vlaanderen
de brug van de buurtspoorweg in Bilzen 
per spoor de Franse grens over van Signeulx naar Gorcy 
|
het raadsel van de twee spoorbruggen bij La Roche-en-Ardenne 
buurtspoorwegstelplaats Ste-CROIX
Spoorlijn 106
van Fauquez naar Ronquières 
|
|
Vestigia
VERGETEN SPOREN
VENNBAHN
BRUGGEN & VIADUCTEN
STEUNMUREN
OUDE STATIONSGEBOUWEN
SEINHUIZEN
GOEDERENLOODSEN
OUDE KANALEN
|
...en een ruimer overzicht
OP STAP... langs oude (buurt)spoorwegtracés
zie 'OUDE TRACÉS', maar ook:
OVER DE GRENZEN
en verder...
|
VERLATEN SPOORWEGTUNNELS
zie 'Oude TUNNELS' en 'SPOORWEGSITES'
en ook:
VOORMALIGE BUURTSPOORWEGLIJNEN
zie de rubriek 'BUURTSPOOR' maar ook:
PER SPOOR DE GRENS OVER
|
Tussenstand |
Af en toe, doorgaans om de maand, soms langer, maken we een balans op van de voorbije weken,
en krijg je weleens een glimp van wat je binnenkort mag verwachten. Wil je daar meer over weten? Lees dan onze 'tussenstand' van 29 juni 2020 |
Logboek |
|
9-7-2020 4-7-2020 30-6-2020 29-6-2020 22-6-2020 20-6-2020 10-6-2020 3-6-2020 1-6-2020 25-5-2020 20-5-2020 16-5-2020 10-5-2020 3-5-2020 1-5-2020 26-4-2020 26-4-2020 23-4-2020 18-4-2020 14-4-2020 9-4-2020 7-4-2020 4-4-2020 1-4-2020 25-3-2020 24-3-2020 16-3-2020 10-3-2020 6-3-2020 2-3-2020 1-3-2020 24-2-2020 17-2-2020 10-2-2020 1-2-2020 1-2-2020 25-1-2020 17-1-2020 10-1-2020 4-1-2020 1-1-2020 24-12-2019 18-12-2019 15-12-2019 5-12-2019 1-12-2019 23-11-2019 20-11-2019 15-11-2019 7-11-2019 1-11-2019 25-10-2019 15-10-2019 10-10-2019 1-10-2019 25-9-2019 21-9-2019 16-9-2019 8-9-2019 1-9-2019 1-8-2019 5-7-2019 1-7-2019 25-6-2019 20-6-2019 14-6-2019 10-6-2019 4-6-2019 1-6-2019 30-5-2019 25-5-2019 20-5-2019 16-5-2019 13-5-2019 11-5-2019 6-5-2019 4-5-2019 1-5-2019 25-4-2019 22-4-2019 17-4-2019 16-4-2019 14-4-2019 7-4-2019 3-4-2019 1-4-2019 31-3-2019 26-3-2019 21-3-2019 18-3-2019 15-3-2019 14-3-2019 12-3-2019 8-3-2019 6-3-2019 5-3-2019 1-3-2019 1-3-2019 27-2-2019 22-2-2019 19-2-2019 13-2-2019 10-2-2019 4-2-2019 2-2-2019 1-2-2019 28-1-2019 26-1-2019 24-1-2019 18, 20 & 22-1-2019 16-1-2019 13-1-2019 10-1-2019 10-1-2019 5-1-2019 2-1-2019 |
De brug over de Demer in Bilzen is een van de laatste kunstwerken in metselwerk van de buurtspoorwegen in Vlaanderen, Ondanks de korte afstand - 1,5 km van Fauquez naar Ronquières - viel hier nog heel wat te zien - toen toch! We blijven nog even in het verre zuiden van het land, met een ongewone grensovergang, deze naar het Franse Gorcy dat per (goederen)spoor alleen bereikbaar was via het Belgische Signeulx, op de Athus-Meuselijn. Na zeven jaar nemen we afscheid van onze rubriek 'foto van de maand'. Over het waarom lees je in onze 'tussenstand'. Ook wij snakken naar een deugddoende zomervakantie, bijv. in de Ardennen, met vandaag - om in het betonhoofdstuk te blijven - het raadsel van de twee spoorbruggen over de Ourthe bij La Roche-en-Ardenne. Nu LaLouvière-Bascoup (eindelijk) achter de rug is, hernemen we onze virtuele zoektocht naar oude buurtspoorwegstelplaatsen, ditmaal, met de zomervakantie in het verschiet, naar het verre uiteinde van het land, met de stelplaats Arlon (Ste-Croix). We trekken verder van Virginal naar Fauquez, maar nu langs het kanaal, want het spoorwegtracé is grotendeels dichtgegroeid. De geklasseerde betonnen boogbrug van Aandoren over de Gete, vlakbij de Tiense suikerraffinaderij, is vandaag de op één na laatste getuige van het toenmalige buurtspoorwegnet rond de suikerstad. De Franse grens is nog niet heropend, nog niet. Maar dit kan ons niet beletten er al eens over te wippen, virtueel dan. zij het in juni 2008, toen er nog geen vuiltje aan de lucht was, en dan nog wel naar de Lorraine (Lotharingen), voor onze foto van de maand juni. Nee, een stelplaats was het niet. Dan toch een mooi buurtspoorwegstation, dat van Quiévrain, pal aan de Franse grens. De geactualiseerde en waar nodig bijgewerkte versie van het zes jaar oude dossier over de bijna 150 jaar geleden opgegeven spoorlijn van La Louvière naar Bascoup is eindelijk klaar, met grotere, beter zichtbare en ook heel wat nieuwe foto's. Klaar voor een mooie maar virtuele wandeling op de oude spoorwegbedding van Oisquercq naar Virginal? En wie weet heeft de kurkdroge lente dit moddertracé enigszins kunnen opdrogen... Na de stelplaats van Sorée volgt bijna vanzelfsprekend zijn grote broer en opvolger, die van Ohey. Nog steeds in de ban van Kampenhout-Sas (foto van de maand mei) hebben we dit item verder gestoffeerd - zie onze pagina 'Buurtspoor' - met het oog op enkele andere kunstwerken van vergelijkbaar kaliber bij de voormalige buurtspoorwegen. Moeten we, gelijk met de stelplaatsen, ook niet op zoek gaan naar wat overblijft van de kunstwerken bij de buurtspoorwegen? Voor de brug van Kampenhout-Sas is het alvast te laat: hij werd zowat 45 jaar geleden afgebroken - onze foto van de maand mei. Na de zes tussenstations op ex-spoorlijn 106 gaan we nu op pad langs het eigenlijke spoorwegtracé tussen deze stations in, te beginnen met het slechts gedeeltelijk ontmantelde baanvak tussen Clabecq en Oisquercq. Even een kijkje nemen op het laatste stukje spoor van lijn 114 bij het verlaten van het station Soignies. Zo goed als onbekend en moederziel verloren op het Condruzische platteland, de kleine stelplaats Sorée (prov.Namur) Het heeft er heel even naar uitgezien dat er vanaf 1990 opnieuw treinen naar Florennes zouden rijden - een van de vele opstoten in het tumultueuze verhaal van lijn 136A en van het knooppunt Florennes... Het einde van lijn 136A, met - om bij de les te blijven - een virtuele verkenning van de spoorwegzate tussen Ermeton en Florennes. Ons dossier uit 2014 over de rechtstreekse spoorlijn van La Louvière naar Bascoup was dringend aan vernieuwing toe. Het eerste deel, van La Louvière naar Mariemont, is nu grondig herwerkt, met verbeterde, grotere en ook tal van nieuwe foto's, al dateert dit alles van 2014 of vroeger, omdat een nieuw bezoek ter plaatse wegens corona ten vroegste dit najaar zal kunnen plaatsvinden. Vandaag gaan we op zoek naar wat overblijft van de oorspronkelijke verbinding vanuit de lijnen 138 en 151 naar Florennes-Est. Het laatste deel van Ermeton-Senzeille, dat nu zo goed als klaar is, bieden wij je aan als een vierluik. Vandaag het eerste luik, over de totstandkoming van lijn 151 van Ermeton naar Florennes (Etat). Het tweede luik volgt heel binnenkort. Een vervallen toegangspoort tot een oud klooster? een verlaten kerkhof? een kasteelruïne? Wat het ook is, het ligt behoorlijk ver van hier, ergens in het vandaag zwaar geteisterde Italië. Meer hierover bij onze foto van de maand april. Dit meer dan een eeuw oude patrimonium werd begin 2020 afgebroken: de oude buurtspoorwegstelplaats van Wevelgem. Fauquez, het zesde en laatste maar zeker niet het minste station op lijn 106, tussen Clabecq en Ecaussinnes. Nee, we zijn onze oude kanalen niet vergeten, met vandaag een (tot nader bericht) virtuele wandeling langs het verlaten kanaal uit Blaton, nu tussen Harchies en Pommeroeul. Kers op de taart, het verlaten baanvak Neuville-Senzeille, heerlijk te volgen door de bossen, ver van alle bewoning en wegverkeer. De verlenging van lijn 136A naar Senzeille in 1908 greep al in vanaf Jamagne. Na een onderbreking van 14 jaar kwam dit tracé in 1970 terug in dienst voor de omlegging van lijn 132, tot even voorbij het station Neuville-Nord. Terug naar West-Vlaanderen, waar van de voormalige stelplaats Roeselare toch nog een en ander rechtstaat. Lier Klaplaar, maart 1988, het laatste eindje van de strategische spoorwegring rond Antwerpen - onze foto van de maand maart. Het lag al een tijdje te wachten, maar het dossier Florennes (alweer) deed het ons bijna vergeten: station Virginal, op de verdwenen spoorlijn Clabecq-Ecaussinnes. Eindelijk reizen we verder (in de tijd) vanuit Florennes, eerst tot Philippeville, op lijn 136A naar Senzeille. Een van de 8 voormalige buurtspoorwegstelplaatsen van het huidige Waals-Brabant - de stelplaats Nivelles. Met het oog op de uitbreiding van ons dossier 'Florennes' werd de rubriek 'lijn 136' ondergebracht in een nieuwe pagina, volledig gewijd aan de lijn Walcourt-Florennes en waarin tevens enkele nieuwe elementen werden opgenomen, waaronder (voorlopig?) het uitstel van de gedeeltelijke heraanleg van deze spoorlijn. Op wat ooit een internationale spoorlijn was wacht het stationnetje van Merlemont in februari 1988 gelaten op zijn noodlot - juist geknipt voor onze foto van de maand februari. Terwijl we elders het zweet uit ons lijf persen in het dossier 'Florennes' loopt ons vervolgverhaal over de verdwenen spoorlijn Clabecq-Ecaussinnes gezapig verder, nu met het tweede station van dit schilderachtige dubbeldorp, Ecaussinnes-Nord. Op de flank van de Ardennen, maar verrassend genoeg nog steeds in Henegouwen - de voormalige stelplaats Forges. Ronquières - een jammerlijk gemiste kans voor Clabecq-Ecaussinnes als toeristische spoorlijn, aan de voet van het hellend vlak... Een bonte verzameling oude goederenloodsen uit zes verschillende Europese landen om het eerst sinds bijna één jaar de rubriek 'patrimonium' verder aan te vullen. Een nieuw decennium, een nieuw jaar, en natuurlijk ook een nieuwe foto van de maand, nog steeds uit de oude doos, met vandaag het kruisingsstation Ramillies zo'n 30 jaar geleden, vlak voor het onherroepelijke einde. We maken een sprong van Oisquercq naar Henripont, destijds een van de laatste echt landelijke stationnetjes op het Belgische net, op de al 30 jaar verdwenen spoorlijn van Clabecq naar Ecaussinnes. Geen twee zonder drie - ditmaal (en nog steeds) in de provincie Antwerpen: 1 km vergeten spoor op lijn 29 bij Wolfstee (Herentals) We blijven nog even in de provincie Antwerpen, ditmaal in de Rupelstreek, met de buurtspoorwegstelplaats van Rumst. Op de voormalige lijn 106 is het station van OISQUERCQ al lang verdwenen, de hele site verlaten en totaal onherkenbaar. Geen twee zonder drie. Na die van Appelterre en Gent-Rabot herdenken we de rolbarelen op een van de kortste spoorlijnen van het toenmalige NMBS-net, tussen Zichem en Scherpenheuvel - onze foto van de maand december. Voor de verandering gaan we eens naar de Kempen, waar van de oude buurtspoorwegstelplaats In Mol bitter weinig overblijft. Dertig jaar geleden viel definitief het doek over spoorlijn 106 Clabecq-Ecaussinnes doorheen de vallei van de Sennette. We starten het dossier over deze schilderachtige spoorlijn met enkele beelden van de behoorlijk hallucinante opbraak ervan. Wij vervolgen onze verkenningstocht langs de oude buurtspoorwegstelplaatsen in Henegouwen, vandaag in de Borinage, met de voormalige stelplaats Quaregnon. Tevergeefs gezocht naar het in oktober aangekondigde "vierde" tracé bij Pont-à-Celles (Sud) en La Chaussée? Hier is het dan, eindelijk: de vergeten industrielijn van Courcelles (Fosses) naar La Chaussée. Op deze 1 november keren we terug naar Fauquez, zowat een halve eeuw geleden, op de sindsdien verdwenen schilderachtige spoorlijn 106 langs de Sennette, voor onze foto van de maand november. ...en daarna met de nu verlaten NMVB-stelplaats van Frasnes-lez-Buissenal (-lez-Anvaing), nog steeds in Henegouwen. We blijven nog een tijdje in Henegouwen, nu met de voormalige NMVB-stelplaats Nalinnes, thans busdepot van de TEC. Het merkwaardige lot van het sluitstuk van lijn 122*, van Pont-à-Celles (Sud) naar Luttre, dat later een onderdeel werd van de rond de tweede wereldoorlog omgelegde lijn 119. Na Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk trekken we voor deze foto van de maand oktober naar Thalfang in Duitsland. ...en verder naar Pont-à-Celles (Sud), in afwachting van meer. Al vele maanden op de wachtlijst, en nu is het eindelijk zover. Vandaag het eerste deel (tot Trazegnies Nord) van de in 1934 verdwenen spoorlijn 122* van Trazegnies naar Luttre. Een tweede bezoek aan de site van de voormalige stelplaats Soignies bracht ons enkele nieuwe en betere beelden. Eindelijk een nieuw hoofdstuk in ons dossier over de grensoverschrijdende spoorlijnen vanuit België, ditmaal nog maar eens richting Frankrijk: van Menen naar Halluin. Voor onze foto van de maand september springen we even over het Kanaal, zolang dit nog zonder problemen mogelijk is, met een glimp van een van de meest performante spoorlijnen van het Verenigd Koninkrijk, of toch wat daar thans van overblijft. Voor deze derde zomermaand - hopelijk zonder verzengende hittegolven - zoeken we de koelte op in de Pyreneeën, niet ver van Andorra en de Spaanse grens, op zowat 2000 m hoogte, met onze foto van de de maand augustus. Door een samenloop van omstandigheden, met daarbovenop het zomerreces en de hittegolven, vonden we het beter om - voor het eerst in bijna 7 jaar - de pauzeknop in te drukken, voor een tijdje toch. Meer hierover? Zie onze 'tussenstand' van 29 juli. Het viaduct van Cayrelets in zuidelijk Frankrijk op een hete zomerdag in juli 1975 - onze foto van de maand juli Uit elkaar gereten door het chaotische wegverkeer: de voormalige stelplaats Malonne. Onder deze zwoele zomerzon zoeken we wat verkoeling in januari 2017, bij het oude buurtspoorwegstation van Grez-Doiceau. Het gewezen militair spoor bij Geel wordt uit de vergetelheid gehaald, zij het als (niet geasfalteerd) fiets-en wandelpad. Werd het viaduct van Wiesenbach (Sankt Vith) al dan niet ingekort? Zo ja, hoe en wanneer? Het 'scheve' tunnelportaal van Berzilliers en de ingebedde tunnel van Meiz tussen Stavelot/Masta en Malmedy, als voorlopige afsluiters van het hoofdstuk over de voormalige grensovergang naar Duitsland. Een spookstation op de drukke spoorlijn tussen Brussel-Noord en Schuman? Zie onze foto van de maand juni. Precies één eeuw geleden lag de grens met Duitsland nog ergens tussen Stavelot en Malmédy, en was dit pas in 1914 geopende baanvak van lijn 45 dan ook een grenslijn - maar niet voor lang meer. Minder bekend maar toch de moeite waard - het deels gerestaureerde buurtspoorwegviaduct over de Semois te Chassepierre. Ons eindrapport over de oude stelplaatsen in LIMBURG - niet bepaald de meest verwende provincie qua (buurt)spoorwegen - met een post mortem over de in 2008 volledig afgebroken stelplaats Tongeren. Meer toelichting en ook meer en duidelijker foto's van de verschillende spoorwegtracés in de driehoek van Gouvy. De site van Bohan - geen nieuw bezoek, dat doen we misschien later, maar wel een herwerkte pagina met tal van nieuwe foto's. Niettegenstaande de verdwijning van twee zijlijnen oogt Landen dankzij hun laatste eindjes nog steeds als een belangrijk spoorwegknooppunt. Geen twee zonder drie, dus nog steeds in de Borinage - wij waren je nog wat duidelijker beelden schuldig van de oude mijn in het bos bij Baudour, voor ons meteen de gelegenheid om deze intrigerende site na zoveel jaren nog eens te bezoeken. En wij die eerst dachten dat die stelplaats verdwenen was. Niet dus, in de Borinage ligt nog steeds de stelplaats Saint-Ghislain. Gelijk hebben we op het oude kanaal Blaton-Pommeroeul een eind verderop eindelijk sluis nr.1 bereikt. En nu? Uit de tijd dat de naoorlogse Vennbahn er in Sourbrodt nog vrij intact uitzag, met het unieke seinportiek aan de zuidkant van het station - onze foto van de maand mei, en meer daarover op onze pagina uitsluitend gewijd aan de Vennbahn. Piéton 9 jaar later, waar het laatste eindje van spoorlijn 110 meer en meer verdwijnt onder de oprukkende plantengroei. Over Gouvy-SanktVith blijven nog heel wat vraagtekens over en zijn we dus nog niet uitgepraat - vandaag de 'bunker' van Beho. Nog intact in 2008, later helaas gedeeltelijk verminkt - de voormalige buurtspoorwegstelplaats Veurne. Ooit aangelegd voor steenkooltransport van de Borinage naar de Schelde: het verlaten kanaal van Blaton naar Pommeroeul. Vlakbij het kanaal in Neerpelt liggen zomaar vier spoorwegtracés mooi naast elkaar, waarvan slechts één nog in bedrijf is. ...en dus maken we meteen de link tussen de lijn naar nergens en de vergeten brug bij Gouvy. Een spoorlijn zonder eindpunt? Die bestaat wel degelijk. Waar precies? Dat verneem je binnenkort. Een mijnwerkerstreintje op de schilderachtige industrielijn naar de laatste kolenmijn van le Centre - onze foto van de maand april. Wat heeft deze raadselachtige constructie met verdwenen spoorwegtracés te maken? Terwijl de spoorexploitatie al tijdens de jongste oorlog werd gestaakt, dient de stelplaats Florenville nu nog steeds als busdepot. De overbrugging van de 'Haie de Bellain' bij Gouvy, of toch de resten ervan naast de voormalige lijn 163 uit Bastogne. Nodebais, een van de 12 buurtspoorwegstations zonder stelplaats van de toenmalige 'groep Leuven' van de NMVB. Een kapotte brug op een onmogelijke plek vlakbij een oude spoorbedding, een late herinnering aan 1944-45. Een waarachtige spookhalte, uitsluitend aangelegd voor de al lang gesloten en intussen gesloopte kolenmijn van Tertre. Van buurtspoorwegstation tot tuincentrum - de oude stelplaats Wihogne. Het had wat voeten in de aarde, maar na een nieuwe verkenning ter plaatse waren we dan toch in staat het (voorlopige) sluitstuk van dit behoorlijk zware dossier af te werken, met het vertakkingscomplex van Sankt Vith. Meer uitleg over de oude zinkfabriek van Rotem langs de spoorlijn naar Maaseik in 1982 - onze foto van de maand maart. Een oude waterkraan voor stoomloks naast een grauwe strook asfalt is alles wat overblijft van het grensstation Losheimergraben. Onze foto van de maand maart staat er, maar op de tekst met wat meer uitleg is het nog even wachten. Een bescheiden grensoverschrijdende zijlijn met een bewogen geschiedenis: van Losheimergraben naar Losheim (D). Een vergeten stukje kanaal bij Oisquercq, in afwachting van een meer omstandig dossier over het kanaal Brussel-Charleroi. De stelplaats Tienen, ooit het kloppend hart van het suikerbietennet aldaar, is thans erkend als monument. Nog eens naar de Vogezen? Maar dan wel in volle zomerseizoen, op zoek naar de merkwaardige tunnel onder de Col des Croix. Landelijk 'stilleven' op een stilgelegde spoorlijn - verrassende relicten in Noorderwijk-Morkhoven, tussen Herentals en Aarschot. Echt geen pretje om vanuit Trazegnies het oude spoorwegtracé naar Courcelles te willen volgen... Met enkele (al dan niet verdwenen) kunstwerken erbij komen we stilaan in zicht van het eindpunt Sankt Vith. Ooit was het toeristische La Roche-en-Ardenne enkel bereikbaar per buurtspoor, waarvan de stelplaats er vandaag nog staat. Ruim 40 jaar geleden was het goederenstation Gent-Rabot al op sterven na dood - onze foto van de maand februari. Zonder die tip hadden we het nooit geweten van dat spoor op die vergeten brug bij Trieu-à-Vallée (Houdeng-Goegnies). Even voorbij de Franse grens, het voormalige knoopstation Liart, tot voor kort nog een spookstation, al een halve eeuw lang. Eindelijk terug naar het 'Pays Noir', met het nu compleet verdwenen spoorwegknooppunt Trazegnies. Bij een herschikking van (een deel van) ons fotoarchief kwamen we nog enkele onuitgegeven beelden tegen over het eerste spoorwegtracé door het bos van Senzeille en de aansluitende tunnel. Tijd dus voor een grondige update... We keren even terug naar Chassart, waar toch meer aan de hand is dan zomaar een verlaten brug van de buurtspoorwegen. Dan toch een viaduct die naam waard! Onze tocht naar Sankt Vith brengt ons bij dat van Weisten, en dan verder naar Crombach. Per toeval ontdekt en amper zichtbaar: de oude overweg van de Grande Marie (Seneffe) op lijn 141 is er vandaag nog steeds! En het stopt maar niet, zeker niet in de Lorraine, nu daar ook de spoordienst van Sarreguemines naar SarreUnion werd opgeheven. Nee, de provincie Antwerpen zijn we niet vergeten! Vandaag de stelplaats Heist-op-den-Berg. De ingang tot Dante's Inferno is het nog niet, al scheelt het niet veel - onze foto van de maand januari 2019, met wat vertraging. |
Nog meer terug in de tijd? Zie onderaan de Welkompagina