duik mee in heden en verleden
Halle Wilgenveld
de oude spoorlijn naar Edingen Buurtspoorwegen - de voormalige stelplaats Oudenaarde het noodlot van
industrielijn 260 |
vlakbij de onvoltooide buurtlijn Nivelles-Soignies
lijn 135
van Froimont naar Morialmé Stille getuigen duikers...
Uit ons Archief...
|
|
Het gedetailleerde overzicht van de verschillende dossiers op onze website
vind je nu in de rubriek 'Welkom'
Tussenstand |
Af en toe, doorgaans om de maand, soms langer, maken we een balans op van de voorbije weken,
en krijg je weleens een glimp van wat je binnenkort mag verwachten. Wil je daar meer over weten? Ook over het wel en wee van Railations? Lees dan onze 'tussenstand' van 12 maart 2021 |
Logboek |
13-4-2021 7-4-2021 1-4-2021 23-3-2021 21-3-2021 18-3-2021 16-3-2021 14-3-2021 9-3-2021 2-3-2021 20-2-2021 17-2-2021 13-2-2021 11-2-2021 6-2-2021 1-2-2021 29-1-2021 22-1-2021 19-1-2021 16-1-2021 9-1-2021 7-1-2021 4-1-2021 1-1-2021 |
Op zoek naar de meest discrete 'kunstwerken' op al dan niet vergeten spoorwegtracés. Daal met ons mee in de duistere wereld van de vergeten duikers. Op lijn 135 trekken we verder, van Froimont naar Morialmé, en naderen stilaan het eindpunt - maar wélk eindpunt dan wel? Pas in de volgende aflevering lichten we een tip van de sluier en krijg je hierover meer duidelijkheid. Sinds onze verkenning op het Wilgenveld in Halle, in 2013, is wel een en ander veranderd. Hoog tijd dus om de nieuwe toestand onder de loep te nemen en dit 8 jaar oude item over de oude spoorlijn naar Edingen grondig af te stoffen. Terug naar onze oude stelplaatsen, ditmaal eindelijk nog eens in Oost-Vlaanderen, met de voormalige stelplaats Oudenaarde. Dan toch een oude spoorlijn bij het kasteel van La Rocq? En welk verband met het buurtspoorwegproject Nivelles-Soignies? Intussen hebben we op de oude spoorlijn 135 de halte Froimont bereikt, op 3 km van het gelijknamige gehucht. In ons archief vonden we een ietwat surrealistische foto: een rolbareel zonder overweg aan het station Adinkerke, nu De Panne. Voorbij La Gratière, waar de grondwerken voor de buurtlijn uit Nivelles gestopt zijn, trekken we verder langs het kanaal, waarlangs het tracé zelf nooit werd doorgetrokken, maar vlakbij het kasteel van La Rocq wel een brug over de Samme gebouwd werd. Vorige week (opnieuw) verkend: het spoorwegtracé tussen Fraire en Froimont op de oude lijn 135 Walcourt-Morialmé. Tussen alle andere items door, zoals het lot van industrielijn 260 in het Pays Noir, zetten we niet zo ver daarvandaan onze verkenningstocht langs de oude lijn 135 gestaag verder, met vandaag het nog steeds aanwezige stationsgebouw van Fraire. Amper 3 weken na onze jongste verkenningstocht konden we het echt niet laten. Verder onderzoek van het onvoltooide tracé van de buurtlijn Nivelles-Soignies langs de vallei van de Thines bracht ons alvast een paar nieuwe vondsten en heel wat nieuwe foto's. De allerlaatste sporen in en rond spoorwegwoestijn Trazegnies vind je op de voormalige stelplaatssite van de buurtspoorwegen. Zopas hebben we enkele stille getuigen opgeroepen, nu van (ei zo na) verdwenen bruggen, over of onder het verdwenen spoor. We trekken verder langs de Ruisseau de Fairoul, op het schilderachtige baanvak naar Fraire van voormalige spoorlijn 135. Terug in de tijd, in 1970, met een opmerkelijke overbrugging in Châtelineau, op het al bij al schilderachtige tramnet van Charleroi. Een van onze eerste dossiers, Nivelles-Soignies (2013), was na bijna 8 jaar aan een grondige herwerking toe, niet in het minst als gevolg van enkele recente vondsten (zie ook: 'Stille getuigen'). Liever dan overwegend saaie tekst hebben we nu ingezet op een rijkelijk geïllustreerd beeldverslag, inclusief een aantal heel recente foto's en een licht bijgewerkt tracéplan. Het 2e deel volgt later. Ook oude kanaaltracés en verlaten kanalen hebben hun stille getuigen, niet in het minst langs het kanaal Brussel-Charleroi. Hersenspinsel of realiteit? Dat vroegen wij ons ook af na de 'ontdekking', op een 19e eeuwse topografische kaart, van een verdwenen en vergeten spoorwegtunnel op de toenmalige lijn 135 bij Vogenée. En dus onderzochten we de mogelijkheid ervan... Een reeks stille getuigen langsheen het opgebroken en geasfalteerde deel van spoorlijn 126 (Statte-Ciney). Als allereerste spoorlijn van het netwerk rond Florennes diende lijn 135 als kapstok voor de verdere uitbouw van dit knooppunt, al bleef ze zelf de hele tijd aan de zijkant, en slechts bereikbaar via een omweg. Toch is het baanvak Walcourt-Rolssignol uit 1848 vandaag nog steeds in dienst, zij het als onderdeel van de in 1970 omgelegde spoorlijn 132 naar Mariembourg en verder. Uit ons archief: waar vind je nog kleine stopplaatsen zoals destijds Veldegem die hooguit een paar keer per dag bediend worden? Nog even terug naar de vallei van de Sennette, tussen Clabecq en Ecaussinnes, voor een heuse opeenvolging van stille getuigen langs de verlaten bedding van deze voormalige spoorlijn. Waarom staat dit overweghuisje zo ver weg van spoorlijn 89, tussen Anzegem en Vichte? Om het nieuwe jaar waardig in te luiden, onze rubriek 'Stille getuigen', op zoek naar de meest discrete restanten van wat ooit was. |
2020
30-12-2020
24-12-2020 9-12-2020 7-12-2020 29-11-2020 19-11-2020 12-11-2020 2-11-2020 25-10-2020 17-10-2020 11-10-2020 6-10-2020 28-9-2020 21-9-2020 20-9-2020 13-9-2020 8-9-2020 3-9-2020 24-8-2020 18-8-2020 10-8-2020 4-8-2020 1-8-2020 28-7-2020 19-7-2020 13-7-2020 9-7-2020 4-7-2020 30-6-2020 29-6-2020 22-6-2020 20-6-2020 10-6-2020 3-6-2020 1-6-2020 25-5-2020 20-5-2020 16-5-2020 10-5-2020 3-5-2020 1-5-2020 26-4-2020 26-4-2020 23-4-2020 18-4-2020 14-4-2020 9-4-2020 7-4-2020 4-4-2020 1-4-2020 25-3-2020 24-3-2020 16-3-2020 10-3-2020 6-3-2020 2-3-2020 1-3-2020 24-2-2020 17-2-2020 10-2-2020 1-2-2020 1-2-2020 25-1-2020 17-1-2020 10-1-2020 4-1-2020 1-1-2020 |
Ooit een belangrijk bevoorradingspunt voor tal van serristen, vandaag het Nerocafé, met een binnenterras waarvan we voorlopig alleen maar mogen dromen: het voormalige buurtstation Hoeilaart.
Wanhoop niet, we zijn er nog. Nu met het al een halve eeuw vergeten spoor van de militaire lijn naar Grobbendonk. Terwijl bijna overal de banvloek werd uitgesproken over steenkool, kan men zich amper nog voorstellen welke prominente rol deze brandstof nog niet zo lang geleden speelde. Maar in 1985 was dit verhaal voor het Luikse bekken al afgelopen - zie ons archief. Ooit hoorde de Waals Brabantse stelplaats Chastre tot de NMVB-groep Leuven. Tegenwoordig blijft daarvan enkel de grote loods overeind, zij het als busgarage voor de Waalse TEC. Onze verdere verkenning van het oude spoorwegtracé dwars door Londerzeel, tot het voormalige station Londerzeel (Oost). Ooit liep er een spoorlijn dwars door het centrum van Londerzeel. Vandaag is daar niets meer van te merken. Of toch? In de provincie Liège, vlakbij het westelijk deel van de Montzenroute, de voormalige buurtspoorwegstelplaats Glons. In ons archief vonden we een foto van de vroegere hefbrug bij het station Lokeren, van een type dat je nu nog amper tegenkomt. We blijven nog even bij de buurtspoorwegen van weleer, met het Waals-Brabantse buurtspoorwegstation Maransart-Aywiers. Onopvallend tussen de weelderige begroeiing naast de baan naar Sprimont, de oude buurtspoorwegbrug van Chanxhe. Pas na de omlegging van spoorlijn 61 langs het huidige station, kreeg Londerzeel begin 20e eeuw een buurtlijn naar Grimbergen en Brussel, mét een kleine stelplaats - inmiddels alweer verdwenen, op het buurtstation na.. Aan alles komt een eind, dus ook aan het behoorlijk lange verhaal van de verdwenen lijn 106 tussen Clabecq en Ecaussinnes, met het laatste baanvak, dat naar Ecaussinnes-Carrières. Alleen nog een korte eindtekst, maar die volgt wel. Uit de tijd dat de buurtspoorweg haasje over (of onder) speelde met de grote spoorweg, hier in Estinnes, bijna 50 jaar geleden. Het verdwenen en compleet vergeten grensstation Feignies, even over de Franse grens en zowat de tweeling van dat van Quévy. Van vooraanstaand grensstation op de hoofdlijn naar Parijs tot schamele eindhalte van een lokale bediening. Hoe is het zover kunnen komen? Dat lees je in het derde en laatste luik van ons dossier over Quévy, ditmaal bij 'Regiospoor Benelux'. Na Flobecq/Vloesberg, Ecaussinnes en Quévy blijven we in Henegouwen en de Borinage, met twee voormalige stelplaatsen, elk aan één uiteinde van de buurtlijn van Boussu naar Fayt-le-Franc/Erquennes. Quévy in de 21e eeuw, thans herleid tot waarachtig spookstation - het 2e deel van ons drieluik over dit voormalige grensstation. Een 'Steilstrecke' is het niet, verre van, maar dan toch het steilste baanvak van lijn 106, van Henripont naar Ecaussinnes-Nord. Even terug in de tijd, met een foto uit ons archief met de spoorbrug over de Schelde bij Avelgem op 31 mei 1971. Voormalig grensstation of spookstation? Hoewel het vandaag nog steeds bediend wordt leidt het monumentale grensstation Quévy een schimmig bestaan. Hoe is het toch zover kunnen komen? Wordt vervolgd. Na onze 'rondreis' door de provincie Luxemburg keren we terug naar Henegouwen, met de stelplaats Flobecq/Vloesberg. De overblijvende 'foto's van de maand' vind je nu terug in de nieuwe rubriek 'Uit ons archief'. Deze zal binnen afzienbare tijd zij het heel geleidelijk verder worden aangevuld met bijkomende archieffoto's. Na Ronquières laten we het kanaal links liggen en trekken verder door de vallei van de Sennette, naar de halte Henripont, Op zoek naar overgebleven eindjes van verdwenen spoorlijnen kwamen we terecht in Hindel, vlakbij het rangeerstation Montzen. In Sourbrodt zeggen beelden veel meer dan woorden. Al krijg je er deze zomer niet zo heel veel te zien. Ga er liever in het voorjaar naartoe, of nog in de winterperiode: een flinke dosis Vennbahnmelancholie verzekerd! Een bescheiden bijdrage tot een zekere vakantiestemming in onze Ardennen, met de stelplaatsen Amberloup en Baconfoy. De brug over de Demer in Bilzen is een van de laatste kunstwerken in metselwerk van de buurtspoorwegen in Vlaanderen, Ondanks de korte afstand - 1,5 km van Fauquez naar Ronquières - viel hier nog heel wat te zien - toen toch! We blijven nog even in het verre zuiden van het land, met een ongewone grensovergang, deze naar het Franse Gorcy dat per (goederen)spoor alleen bereikbaar was via het Belgische Signeulx, op de Athus-Meuselijn. Na zeven jaar nemen we afscheid van onze rubriek 'foto van de maand'. Over het waarom lees je in onze 'tussenstand'. Ook wij snakken naar een deugddoende zomervakantie, bijv. in de Ardennen, met vandaag - om in het betonhoofdstuk te blijven - het raadsel van de twee spoorbruggen over de Ourthe bij La Roche-en-Ardenne. Nu LaLouvière-Bascoup (eindelijk) achter de rug is, hernemen we onze virtuele zoektocht naar oude buurtspoorwegstelplaatsen, ditmaal, met de zomervakantie in het verschiet, naar het verre uiteinde van het land, met de stelplaats Arlon (Ste-Croix). We trekken verder van Virginal naar Fauquez, maar nu langs het kanaal, want het spoorwegtracé is grotendeels dichtgegroeid. De geklasseerde betonnen boogbrug van Aandoren over de Gete, vlakbij de Tiense suikerraffinaderij, is vandaag de op één na laatste getuige van het toenmalige buurtspoorwegnet rond de suikerstad. De Franse grens is nog niet heropend, nog niet. Maar dit kan ons niet beletten er al eens over te wippen, virtueel dan. zij het in juni 2008, toen er nog geen vuiltje aan de lucht was, en dan nog wel naar de Lorraine (Lotharingen), voor onze foto van de maand juni. Nee, een stelplaats was het niet. Dan toch een mooi buurtspoorwegstation, dat van Quiévrain, pal aan de Franse grens. De geactualiseerde en waar nodig bijgewerkte versie van het zes jaar oude dossier over de bijna 150 jaar geleden opgegeven spoorlijn van La Louvière naar Bascoup is eindelijk klaar, met grotere, beter zichtbare en ook heel wat nieuwe foto's. Klaar voor een mooie maar virtuele wandeling op de oude spoorwegbedding van Oisquercq naar Virginal? En wie weet heeft de kurkdroge lente dit moddertracé enigszins kunnen opdrogen... Na de stelplaats van Sorée volgt bijna vanzelfsprekend zijn grote broer en opvolger, die van Ohey. Nog steeds in de ban van Kampenhout-Sas (foto van de maand mei) hebben we dit item verder gestoffeerd - zie onze pagina 'Buurtspoor' - met het oog op enkele andere kunstwerken van vergelijkbaar kaliber bij de voormalige buurtspoorwegen. Moeten we, gelijk met de stelplaatsen, ook niet op zoek gaan naar wat overblijft van de kunstwerken bij de buurtspoorwegen? Voor de brug van Kampenhout-Sas is het alvast te laat: hij werd zowat 45 jaar geleden afgebroken - onze foto van de maand mei. Na de zes tussenstations op ex-spoorlijn 106 gaan we nu op pad langs het eigenlijke spoorwegtracé tussen deze stations in, te beginnen met het slechts gedeeltelijk ontmantelde baanvak tussen Clabecq en Oisquercq. Even een kijkje nemen op het laatste stukje spoor van lijn 114 bij het verlaten van het station Soignies. Zo goed als onbekend en moederziel verloren op het Condruzische platteland, de kleine stelplaats Sorée (prov.Namur) Het heeft er heel even naar uitgezien dat er vanaf 1990 opnieuw treinen naar Florennes zouden rijden - een van de vele opstoten in het tumultueuze verhaal van lijn 136A en van het knooppunt Florennes... Het einde van lijn 136A, met - om bij de les te blijven - een virtuele verkenning van de spoorwegzate tussen Ermeton en Florennes. Ons dossier uit 2014 over de rechtstreekse spoorlijn van La Louvière naar Bascoup was dringend aan vernieuwing toe. Het eerste deel, van La Louvière naar Mariemont, is nu grondig herwerkt, met verbeterde, grotere en ook tal van nieuwe foto's, al dateert dit alles van 2014 of vroeger, omdat een nieuw bezoek ter plaatse wegens corona ten vroegste dit najaar zal kunnen plaatsvinden. Vandaag gaan we op zoek naar wat overblijft van de oorspronkelijke verbinding vanuit de lijnen 138 en 151 naar Florennes-Est. Het laatste deel van Ermeton-Senzeille, dat nu zo goed als klaar is, bieden wij je aan als een vierluik. Vandaag het eerste luik, over de totstandkoming van lijn 151 van Ermeton naar Florennes (Etat). Het tweede luik volgt heel binnenkort. Een vervallen toegangspoort tot een oud klooster? een verlaten kerkhof? een kasteelruïne? Wat het ook is, het ligt behoorlijk ver van hier, ergens in het vandaag zwaar geteisterde Italië. Meer hierover bij onze foto van de maand april. Dit meer dan een eeuw oude patrimonium werd begin 2020 afgebroken: de oude buurtspoorwegstelplaats van Wevelgem. Fauquez, het zesde en laatste maar zeker niet het minste station op lijn 106, tussen Clabecq en Ecaussinnes. Nee, we zijn onze oude kanalen niet vergeten, met vandaag een (tot nader bericht) virtuele wandeling langs het verlaten kanaal uit Blaton, nu tussen Harchies en Pommeroeul. Kers op de taart, het verlaten baanvak Neuville-Senzeille, heerlijk te volgen door de bossen, ver van alle bewoning en wegverkeer. De verlenging van lijn 136A naar Senzeille in 1908 greep al in vanaf Jamagne. Na een onderbreking van 14 jaar kwam dit tracé in 1970 terug in dienst voor de omlegging van lijn 132, tot even voorbij het station Neuville-Nord. Terug naar West-Vlaanderen, waar van de voormalige stelplaats Roeselare toch nog een en ander rechtstaat. Lier Klaplaar, maart 1988, het laatste eindje van de strategische spoorwegring rond Antwerpen - onze foto van de maand maart. Het lag al een tijdje te wachten, maar het dossier Florennes (alweer) deed het ons bijna vergeten: station Virginal, op de verdwenen spoorlijn Clabecq-Ecaussinnes. Eindelijk reizen we verder (in de tijd) vanuit Florennes, eerst tot Philippeville, op lijn 136A naar Senzeille. Een van de 8 voormalige buurtspoorwegstelplaatsen van het huidige Waals-Brabant - de stelplaats Nivelles. Met het oog op de uitbreiding van ons dossier 'Florennes' werd de rubriek 'lijn 136' ondergebracht in een nieuwe pagina, volledig gewijd aan de lijn Walcourt-Florennes en waarin tevens enkele nieuwe elementen werden opgenomen, waaronder (voorlopig?) het uitstel van de gedeeltelijke heraanleg van deze spoorlijn. Op wat ooit een internationale spoorlijn was wacht het stationnetje van Merlemont in februari 1988 gelaten op zijn noodlot - juist geknipt voor onze foto van de maand februari. Terwijl we elders het zweet uit ons lijf persen in het dossier 'Florennes' loopt ons vervolgverhaal over de verdwenen spoorlijn Clabecq-Ecaussinnes gezapig verder, nu met het tweede station van dit schilderachtige dubbeldorp, Ecaussinnes-Nord. Op de flank van de Ardennen, maar verrassend genoeg nog steeds in Henegouwen - de voormalige stelplaats Forges. Ronquières - een jammerlijk gemiste kans voor Clabecq-Ecaussinnes als toeristische spoorlijn, aan de voet van het hellend vlak... Een bonte verzameling oude goederenloodsen uit zes verschillende Europese landen om het eerst sinds bijna één jaar de rubriek 'patrimonium' verder aan te vullen. Een nieuw decennium, een nieuw jaar, en natuurlijk ook een nieuwe foto van de maand, nog steeds uit de oude doos, met vandaag het kruisingsstation Ramillies zo'n 30 jaar geleden, vlak voor het onherroepelijke einde. |
Nog meer terug in de tijd? Zie onderaan de Welkompagina